Wet Groningen
De gaswinning uit het Groningenveld heeft Nederland lange tijd voorzien van energie. Maar de gaswinning leidde ook tot veel schade aan gebouwen en infrastructuur. Dit had gevolgen voor de veiligheid en het welzijn van de inwoners van Groningen en Noord-Drenthe.
De Parlementaire Enquêtecommissie Aardgaswinning Groningen (PEGA) stelde in 2023 vast dat de overheid bij het nemen van besluiten niet genoeg keek naar de veiligheidsrisico’s en de maatschappelijke impact. Als reactie op de conclusies en aanbevelingen van de parlementaire enquêtecommissie nam het kabinet 50 maatregelen. Het doel van de maatregelen was om de schadeafhandeling en uitvoering van de versterking van gebouwen te verbeteren. En om te investeren in de toekomst van Groningen en Noord-Drenthe. Drie van deze maatregelen worden vastgelegd in het ‘PEGA-wetsvoorstel’.
Het gaat om de volgende drie maatregelen:
- Het kabinet investeert een generatie lang in projecten die voortvloeien uit de zorgplicht om de brede welvaart en verduurzaming in Groningen en Noord-Drenthe te bevorderen. De resultaten van deze aanpak en de schadeafhandeling en de versterkingsoperatie worden gemonitord via de Staat van Groningen en Noord-Drenthe. (maatregel 1)
- Het Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) gaat schade tot €60.000,- herstellen zonder onderzoek te doen naar de schadeoorzaak. (maatregel 3)
- Het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) krijgt een collegiaal bestuur. (maatregel 38)
Daarnaast legt het wetsvoorstel vast dat voor de schadeafhandeling en de versterking geld beschikbaar blijft (koste wat kost).
Met dit wetsvoorstel wordt voorgesteld de Mijnbouwwet te wijzigen met de toevoeging van een collegiaal bestuur bij het SodM. De overige bovengenoemde punten worden toegevoegd aan de reeds bestaande Tijdelijke wet Groningen, waardoor ook dit wetsvoorstel wijzigt. De Tijdelijke wet Groningen zal voortaan ‘Wet Groningen’ gaan heten.
Tijdlijn Wet Groningen
-
-
- De parlementaire enquêtecommissie aardgaswinning Groningen presenteert het rapport 'Groningers boven gas'.
-
- Staatsecretaris Vijlbrief (Mijnbouw) stuurt de brief Nij Begun naar de Tweede Kamer. Hierin staan 50 maatregelen naar aanleiding van de conclusies en aanbevelingen van de enquêtecommissie.
-
- 6-7 juni is het plenaire debat in de Tweede Kamer over de kabinetsreactie Nij Begun. Tijdens het debat zegt staatssecretaris Vijlbrief (Mijnbouw) toe om de Kamer op de hoogte te houden van de uitvoering van de maatregelen uit Nij Begun. Dit gebeurt in juli, september en januari met kamerbrieven.
-
- In september 2023 start de uitwerking van het wetsvoorstel. Ambtenaren voeren vanaf oktober 2023 verschillende gesprekken met maatschappelijke organisaties, het Sociaal Cultureel Planbureau, het Planbureau voor de Leefomgeving en met de decentrale overheden. Deze gesprekken gaan over het monitoren van de maatregelen met de Staat van Groningen en Noord-Drenthe. En over de vraag wat daarvan vastgelegd moet worden in een wet.
- Verslag brainstorm opzet Staat van Groningen en Noord-Drenthe met Planbureau voor de Leefomgeving en Sociaal Cultureel Planbureau (3-10-’23).
- Verslag Brainstorm opzet Staat van Groningen en Noord-Drenthe met Groninger Bodembeweging (4-10-’23). Verslag gesprek Groninger Bodem Beweging over Staat van Groningen en Noord-Drenthe (24-11-’23).
- Verslag Brainstorm opzet Staat van Groningen en Noord-Drenthe met Groninger Gasberaad (5-10-’23).
- Verslag rode draden gespreksronde stakeholders Staat van Groningen en Noord-Drenthe.
- Staatssecretaris Vijlbrief (Mijnbouw) informeert de Tweede Kamer over de veranderingen in de schadeafhandeling in Groningen en Noord-Drenthe. Dat doet hij in de in de Kamerbrief over verandering schadeafhandeling aardbevingsgebied Groningen en Noord-Drenthe. Het uitgangspunt bij de afhandeling van schade wordt daadwerkelijk herstel.
- Gedupeerden in het aardbevingsgebied krijgen de mogelijkheid om alle schades die mijnbouwschade kunnen zijn, daadwerkelijk te laten herstellen tot €60.000 zonder onderzoek naar de schadeoorzaak.
- Daadwerkelijk herstel kan worden uitgevoerd door een eigen aannemer (Herstel Eigen Aannemer), of door een aannemer van het IMG (Herstel in Natura).
- Gedupeerden krijgen een lange tijd om schades te laten repareren.
- In september 2023 start de uitwerking van het wetsvoorstel. Ambtenaren voeren vanaf oktober 2023 verschillende gesprekken met maatschappelijke organisaties, het Sociaal Cultureel Planbureau, het Planbureau voor de Leefomgeving en met de decentrale overheden. Deze gesprekken gaan over het monitoren van de maatregelen met de Staat van Groningen en Noord-Drenthe. En over de vraag wat daarvan vastgelegd moet worden in een wet.
-
- In december 2023 is het Bestuurlijk Overleg Groningen. Hier spreken staatssecretaris Vijlbrief (Mijnbouw) en bestuurders van de decentrale overheden met elkaar. Ze spreken over de Staat van Groningen en Noord-Drenthe. Ze bespreken een voorstel voor de beleidsmatige uitwerking van het wetsontwerp. Ook bespreken ze hoe de Staat van Groningen en Noord-Drenthe uitgewerkt kan worden.
-
-
-
- Op 22 januari is de startbijeenkomst van Nij Begun in Bad Nieuweschans. De bijeenkomst is het officiële begin van de samenwerking tussen het Rijk en regio bij Nij Begun. Er worden verschillende presentaties en workshops gegeven waarbij de aanwezige deelnemers ideeën kunnen meegeven voor de uitwerking van de maatregelen. Ook is er een presentatie over de Staat van Groningen en Noord-Drenthe, waarop de aanwezige bezoekers konden reageren.
- Staatssecretaris Vijlbrief (Mijnbouw) stuurt op dezelfde dag een Kamerbrief over de voortgang uitvoering PEGA-Maatregelen III.
-
- In maart gaat staatssecretaris Vijlbrief (Mijnbouw) in gesprek met het Regioberaad. Dat is een afvaardiging van 20 gemeenteraadsleden en 2 leden van de Provinciale Staten van Groningen. Ze spreken over de uitwerking van de Staat van Groningen en Noord-Drenthe en het wetsvoorstel dat in voorbereiding is.
- Het Regioberaad vraagt aan de staatssecretaris of ze een extra reactie mogen geven op de concept hoofdlijnen van het wetsvoorstel in voorbereiding. Ze willen dit doen naast de formele internetconsultatie, die later zal volgen zodra het conceptwetsvoorstel klaar is. Zo kunnen de leden van het Regioberaad aandachtspunten en opmerkingen over de hoofdlijnen van het wetsontwerp al vroeg in het proces laten weten.
- De staatssecretaris reageert positief op dit verzoek. De regionale volksvertegenwoordigers mogen op de inhoudelijke hoofdlijnen reageren. Deze inhoudelijke hoofdlijnen staan in ‘de hoofdlijnennotitie’. Dit is de basis om het wetsvoorstel verder juridisch uit te werken.
- Eind mei geeft het Regioberaad een reactie op de hoofdlijnennotitie. De staatssecretaris zegt toe dat hij deze reactie meeneemt bij het maken van het wetsvoorstel. Het wetsvoorstel gaat 17 juni in internetconsultatie. Dan kan iedereen die dat wil hierop reageren.
- Gespreksfiche bijeenkomst Raden en Staten (20-3-’24).
- Hoofdlijnennotitie wetsontwerp Staat van Groningen en Noord-Drenthe voor gemeenteraden en provinciale staten (25-4-2024).
- Raden, staten en besturen reageren op ‘Staat van Groningen en Noord-Drenthe’ - Provincie Groningen.
- Appreciatie reactie Regio op hoofdlijnennotitie Staat van Groningen en Noord-Drenthe (mei 2024).
- Staatssecretaris Vijlbrief (Mijnbouw) publiceert de beleidsregel Schadeafhandeling Tijdelijke wet Groningen.
-
- Start van de internetconsultatie voor het wetsvoorstel. De internetconsultatie duurt van 17 juni 2024 tot 10 september 2024. Iedereen kan verbeteringen voorstellen over het wetsvoorstel. Hierdoor zijn burgers, bedrijven en instellingen betrokken bij het maken van wet- en regelgeving.
-
- Op 10 juli geven ambtenaren van het ministerie een technische briefing over het wetsvoorstel aan de maatschappelijke organisaties in Groningen.
-
- Op 10 september 2024 eindigt de internetconsultatie. Er zijn 32 openbare reacties binnengekomen op het PEGA-wetsvoorstel. Dit is inclusief 14 reacties van de provincie Groningen, 11 gemeenten en 2 waterschappen. De reacties van de provincie, gemeenten en waterschappen waren op een reactie na hetzelfde. Daarnaast ontving staatssecretaris Van Marum (Herstel Groningen) adviezen en uitvoeringstoetsen over het wetsvoorstel.
- Uitvraag uitvoeringstoets Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) op wetsvoorstel PEGA.
- Brief antwoord Uitvoeringstoets Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) op wetsvoorstel PEGA.
- Uitvoeringstoets Instituut Mijnbouwschade Groningen (IMG) op wetsvoorstel PEGA.
- Uitvraag uitvoeringstoets NCG op wetsvoorstel PEGA.
- Brief antwoord Uitvoeringstoets Nationaal Coördinator Groningen (NCG) op Wetsvoorstel PEGA.
- Uitvoeringstoets Nationaal Coördinator Groningen (NCG) op Wetsvoorstel PEGA.
- Adviezen van het Adviescollege Veiligheid Groningen (ACVG).
- Advies Adviescollege Veiligheid Groningen (ACVG) op Wetsvoorstel PEGA.
- Advies Adviescollege Toetsing Regeldruk (ATR) op Wetsvoorstel PEGA.
- Uitvraag uitvoeringstoets Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) op Wetsvoorstel PEGA.
- Uitvoeringstoets Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) op Wetsvoorstel PEGA.
- De staatssecretaris leest, weegt en verwerkt alle reacties en adviezen op het wetsvoorstel.
- Overzicht van alle binnengekomen reacties op internetconsultatie.nl.
- Nota hoofdlijnen reacties internetconsultatie wetsvoorstel PEGA (18-9-’24).
- Bijlage 1 Voorgestelde verwerkingswijze inbreng internetconsultatie PEGA-Wetsvoorstel (18-9-’24).
- Nota verwerking reacties internetconsultatie 24 oktober 2024.
- Bijlage 1a - wetstekst na verwerking inbreng internetconsulatie (bijlage bij nota).
- Bijlage 1b Memorie van Toelichting - versie met aanpassingen n.a.v. reacties internetconsultatie (bijlage bij nota).
- Bijlage 2 - Tabel verwerking inbreng internetconsultatie PEGA-wetsvoorstel (bijlage bij nota).
- Op 17 oktober geven ambtenaren van het ministerie een toelichting via een presentatie aan het Regioberaad. De presentatie gaat over wat er uit de internetconsultatie is gekomen.
- Op 10 september 2024 eindigt de internetconsultatie. Er zijn 32 openbare reacties binnengekomen op het PEGA-wetsvoorstel. Dit is inclusief 14 reacties van de provincie Groningen, 11 gemeenten en 2 waterschappen. De reacties van de provincie, gemeenten en waterschappen waren op een reactie na hetzelfde. Daarnaast ontving staatssecretaris Van Marum (Herstel Groningen) adviezen en uitvoeringstoetsen over het wetsvoorstel.
-
- De Autoriteit Persoonsgegevens geeft een advies over het wetsvoorstel.
- Het ministerie heeft de reacties uit de internetconsultatie en adviezen verwerkt. Het aangepaste wetsvoorstel gaat via de ministerraad naar de Raad van State voor advies: wetsvoorstel en Memorie van Toelichting (versie voor Raad van State).
-
-
-
- Het consultatieverslag PEGA-wetsvoorstel wordt openbaar. In dit verslag beschrijft staatssecretaris Van Marum (Herstel Groningen) hoe hij de consultatiereacties heeft verwerkt in het wetsvoorstel. Het gaat dan om het wetsvoorstel dat voor advies naar de Raad van State ging.
-
- Op 12 mei 2025 geeft de Raad van State advies over het wetsvoorstel.
-
- Staatssecretaris Van Marum (Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) leest, weegt en verwerkt het advies van de Raad van State. In het Nader Rapport legt de staatssecretaris uit hoe hij met het advies van de Raad van State omgaat. Hij komt met een aangepast wetsvoorstel en Memorie van Toelichting.
-
- Het wetsvoorstel gaat naar de Ministeriële Commissie Groningen en de ministerraad.
-
- Het wetsvoorstel gaat naar de Tweede Kamer.
-
- Het wetsvoorstel gaat naar de Eerste Kamer.
-
-
De wet treedt waarschijnlijk in 2026 in werking. Dat betekent dat de wet vanaf dan geldig is.
Verwijzingen
Gerelateerde websites:
- Sociaal Cultureel Planbureau
- Planbureau voor de Leefomgeving
- Groninger Gasberaad
- Groninger Bodem Beweging
Eerdere Wob- en Woo-verzoeken over PEGA: